Gedachten bij de week door ds. Willem Jan de Hek.

Afgelopen woensdag waren we met de belijdeniscatechisanten van de Nieuwe Kerk, de Domkerk en de Jacobikerk te gast in de Dom. Voor een Aswoensdagviering waarin het ook mogelijk was om een askruisje opgelegd te krijgen. “Gedenk mens, dat gij stof zijt en tot stof zult wederkeren,” zijn de woorden die op dat moment tegen je worden gezegd. Confronterende woorden. Zeker ook in déze tijd, als de dreiging van de oorlog in Oost-Europa zo dichtbij komt. En je de beelden van stof, as en dood maar moeilijk van je netvlies krijgt. Juist dit voorjaar begon SIRE met een campagne over de dood: “Praat eróver, niet eroverhéén.” Ruim 1 op de 3 mensen praat volgens onderzoek nooit over de dood. Terwijl het waardevol is om samen bij de dood stil te staan, erover te praten en elkaar erbij te helpen. Het gesprek aangaan verbindt en verrijkt. En tegelijkertijd: wat moet je nog zeggen als je denkt aan de talloze onschuldige burgerslachtoffers van oorlogen wereldwijd? Of aan de levenloze lichamen van soldaten die zelf niet voor deze oorlog gekozen hebben?

Ik moest denken aan een preek die dr. Robert Mackley ooit hield in Little St. Mary’s Church in Cambridge. Het was tijdens een doopdienst, op de zondag nadat bij een vreselijke aanslag in Manchester 22 mensen om het leven waren gekomen. Wat Mackley zegt raakt recht in het hart. “Er is veel dood om ons heen. Wat moeten we doen? Negeren? De TV uitzetten, de BBC-app van onze telefoon verwijderen, begrafenissen omdopen tot een viering van het leven? Of vechten? Meer bommen? We kunnen goedbedoelde dingen zeggen die we nooit waar kunnen maken. Zoals: ‘We doen er alles aan zodat dit nooit meer zal gebeuren.’ Of ‘God had een extra engel nodig in de hemel’. Geloof me, dat heeft Hij niet en dit werkt allemaal niet. In plaats daarvan dopen we vandaag een kind. Als we geconfronteerd worden met de dood kunnen we vluchten, we kunnen vechten, maar wij gaan dopen. Want als je doopt, sterf je een beetje mee. We ervaren een stukje van de dood van Jezus… maar ook van Zijn opstanding. Omdat God als eerste ging, kunnen ook wij de confrontatie met de dood aan. De dood kan onze vreugde vergallen. Maar de dood kan ook een deur zijn. Vrij van de begrenzende horizon van de dood kunnen we anders leven. Vrij van de angst.”

In deze veertigdagentijd is de dreiging dichtbij. Maar leven we ook samen toe naar Pasen. In de dienst op woensdagavond klonk dit gebed: “Geef ons de genade om onszelf te kennen en berouw te hebben over onze zonden. Versterk in ons de liefde tot U en tot al wat Gij geschapen hebt. Opdat wij Hem volgen die zich voor ons heeft prijsgegeven: Jezus Christus, onze Heer. Laat ons met Hem verrijzen tot een nieuw begin en tot eeuwig leven.”